Akcesoria potrzebne do malowania ścian - jak wybrać? Co kupić?

Podstawę warsztatu stanowią wałki lub pędzle, przy czym zwykle jeden typ narzędzi to za mało. Dla uzyskania pożądanego efektu w większości przypadków trzeba użyć i wałków, i pędzli. Dlaczego?

Pędzel: naturalny czy syntetyczny?

Pędzle są potrzebne przede wszystkim do pomalowania trudno dostępnych miejsc. Nawet specjalne wałki do malowania ścian tuż przy suficie nie są najczęściej wystarczające, bo choć dobrze chronią sufit przed pochlapaniem, nie pozwalają na pełne pokrycie farbą ściany. Zakamarki trzeba praktycznie zawsze domalować pędzlem. Pozostaje jednak wybór: użyć akcesorium z włosiem naturalnym czy syntetycznym?

• Pędzle z włosiem naturalnym chłoną wodę zawartą w farbach akrylowych i winylowych, a także lateksowych. Powoduje to, że przy dłuższej pracy stają się niewygodne, a efekt malarski oddala się od ideału – pojawiają się rysy i nierówności.
• Pędzle o syntetycznym włosiu są bardzo trwałe i łatwiejsze do utrzymania w czystości. Syntetyczne włókna są odporne na wilgoć i dotyczy to zarówno wersji tańszych, poliestrowych, jak i droższych, nylonowych.

Wielkość i kształt pędzla

Poszczególne farby nakładać można często dowolnie: pędzlem, wałkiem lub nawet natryskowo, jednak jeśli chodzi o pędzle to sprawa jest bardziej skomplikowana, ponieważ wiele zależy od wielkości narzędzia. Mniejsze pędzle przeznaczone są raczej do wykańczania detali i niewielkich powierzchni, natomiast malowanie dużych powierzchni przeprowadza się dużymi wałkami.

• Pędzle płaskie stosowane są do wykańczania zagłębień i styków ścian. Mają one płasko uformowaną główkę.
• Ławkowce są pędzlami zdecydowanie szerszymi, wykorzystuje się je często do malowania ścian z efektami dekoracyjnymi, a także do prac pomocniczych: nakładania gruntu, kleju itd.
• Pędzle okrągłe i owalne przeznaczone są do malowania detali architektonicznych oraz niewielkich powierzchni.
• Pędzle kątowe, które przypominają pędzle płaskie z tą różnicą, że ich główki osadzone są pod kątem, przeznaczone są do malowania trudno dostępnych miejsc, a najczęściej wykorzystywanym pędzlem z tego typu jest ten, który służy do malowania ścian za grzejnikami (samych grzejników zresztą też).
• Pędzle stożkowe używane są do najdrobniejszych detali oraz obrysów, stąd często są pomijane jako nieprzydatne w malowaniu domowym, jednak jeśli wnętrze ma być wykończone artystycznie, będą prawdopodobnie niezbędne.

Jaki pędzel wybrać?

Tym, co decyduje o jakości pędzla, jest w głównej mierze włosie. Jeśli jego ukształtowanie odpowiada za funkcję, to jakość wykonania sama w sobie jest ważna ze względu na wygodę, komfort i precyzję malowania.

• Przede wszystkim włosie musi być solidnie osadzone w główce, aby nie pozostawiało „włosków” na ścianie.
• Druga ważna sprawa to sprężystość: im jest większa, tym równiejszy ślad pozostawi pędzel. Elastyczne włosie równomiernie pokrywa farbą cała powierzchnię, a przy tym pozwala zminimalizować ryzyko zachlapania innych powierzchni.
• Po trzecie włosie musi być równe: poza pędzlami stożkowymi jego ilość u nasady i u szczytu główki powinna być taka sama, a długość wszystkich włosków bardzo zbliżona. Różnica rzędu kilku milimetrów daje efekt porysowanej ściany.

Wałki – zło konieczne?

Malowanie wałkiem jest dużo prostsze niż pędzlem, pod warunkiem jednak, że sam sprzęt jest wysokiej klasy, a malarz ma odpowiednie doświadczenie. Wałki z zasady pozwalają na pokrycie większej powierzchni równomierną warstwą farby, a och konstrukcja zwiększa wydajność. Podobnie jak w przypadku pędzli, również w tym przypadku należy zwrócić uwagę na dobór materiału runa do poszczególnych farb.

• Runo syntetyczne dobrze sprawdza się w przypadku malowania farbami wodorozcieńczalnymi.
• Runo moherowe lub wełniane dobrze sprawdza się przy nakładaniu farb rozpuszczalnikowych.
• Do malowania farbami olejnymi przydają się specjalne pędzle gąbkowe.

Długość runa – jak dobrać wałek do podłoża

Runo poszczególnych wałków może znacznie różnić się długością. Klasyczne propozycje to kilka do kilkunastu milimetrów. Te o krótsze sprawdzają się przy malowaniu płaskich, dobrze przygotowanych, równych powierzchni, natomiast wałki o runie długim używane są do malowania materiałów chropowatych, porowatych i naturalnie nierównych.

Wałki do zadań specjalnych

Poza typowymi wałkami, w dobrych sklepach można kupić także wałki do efektów dekoracyjnych (są one wykonane z różnych materiałów i albo odciskają wzór we wstępnie zaschniętej farbie, albo ją nierówno nanoszą, albo zbierają). Drugim przydatnym gadżetem jest wałek kątowy. Służy on do malowania styków ścian, co zwykle robi się pędzlem.

Alternatywa dla pędzli i wałków

Wałki malarskie i pędzle doskonale sprawdzają się w podstawowych zastosowaniach, jednak część efektów specjalnych wymaga nanoszenia innymi metodami. Wybrane farby nanosi się natryskowo lub pacą, w innych zaś odciska się wzór gąbkami albo nanosi się je rękawicami. Koniecznie należy też wspomnieć możliwości uzyskania efektów dekoracyjnych „standardowym” sprzętem, na przykład pędzlem o sztywnym włosiu.

Akcesoria dodatkowe, pomysły racjonalizatorskie i rozbudowane narzędzia

Zarówno w przypadku pędzli, jak i wałków, producenci starają się uczynić te narzędzia bardziej ergonomicznymi, co jednak nie zawsze – szczególnie w przypadku narzędzi z segmentu ekonomicznego – kończy się powodzeniem.

• Zbiorniki na farbę: początkowo stosowane w wałkach (wewnątrz tulei), a obecnie także w pędzlach (zbiornik u nasady główki) teoretycznie są pomocne, o ile gęstość farby nie jest duża. W przypadku pędzli dodatkowo ich wykorzystanie utrudnia fakt, że zwykle włosie znajduje się w pozycji roboczej nad zbiornikiem, więc nie pobiera świeżej porcji farby.
• Osłony przed zachlapaniem: to bardzo ciekawy patent, ale należy zwrócić uwagę, że prawidłowo zaprojektowane pędzle i wałki wykonane z materiałów wysokiej jakości i tak dość dobrze chronią przed zachlapaniami.
• Wałek na teleskopie: to chyba najprostsze, a jednocześnie najbardziej przydatne udoskonalenie, które doceni każdy, kto wałkiem próbuje pomalować sufit. Dzięki temu nie trzeba korzystać z drabiny i ciągle jej przestawiać. Warunek jest jednak jeden – na teleskopie można umieścić tylko bardzo dobry wałek, żeby nie zachlapać wszystkiego wokół.

Akcesoria dodatkowe

Akcesoria wybiera się pod kątem rodzaju prowadzonych prac. Służą one różnym celom i czasem mają swoje „budżetowe” odpowiedniki.

1. Uniwersalne:

• taśma malarska (papierowa) – zabezpiecza krawędzie i pozwoli przykleić folię malarską;
• folia ochronna – zabezpiecza wszystko, co może zostać zachlapane. Jeśli jednak farba długo zasycha, warto pokryć ją gazetami, które wchłoną nadmiar farby;
• papier ścierny – przyda się do zeszlifowania nierówności przed malowaniem, a jeśli efekt nie będzie idealny, również do poprawek malarskich.

2. Do pędzla:

• mieszadło i pojemnik do farb (niezbędne do przygotowania farb z pigmentem, przydatne także w innych zastosowaniach);
• pojemnik do czyszczenia lub zamoczenia pędzla w czasie przerwy w malowaniu;

3. Do wałka

• obowiązkowo korytko (wielkością dostosowane do rozmiarów wałka)
• zapasowe końcówki, jeśli można je w konkretnym wałku wymienić, albo drugi wałek do użycia, gdyby pierwszy uległ uszkodzeniu

Grunt

Ściany malowane po raz pierwszy, a także wszystkie, które są wykonane z chłonnych materiałów, te, na których mają powstać efekty dekoracyjne i tam, gdzie konieczne jest pokrycie diametralnie różnej odcieniem farby konieczne jest zagruntowanie.

• Gruntowanie gotowym preparatem ma przede wszystkim zwiększyć przyczepność podłoża, stosuje się je więc na starych tynkach i innych osłabionych powłokach.
• Gruntowanie farbą (rozcieńczoną) stosuje się w pozostałych przypadkach.

Podsumowanie

Od gruntowania po poremontowe porządki – akcesoria i narzędzia odgrywają kluczową rolę, ale bez wątpienia najważniejsze są właściwe akcesoria malarskie. Dobór pędzli i wałków, podyktowany ich realną przydatnością i potrzebami projektu nie jest banalnie prosty, ale nie jest to też wielka filozofia. Należy jednak przygotować się na spory wydatek, ponieważ najtańsze narzędzia o jakości hipermarketowej nie nadają się do prac remontowych, nawet jeśli dobrze wyglądają.

Polecane artykuły

Kompresor do malowania - jak wybrać? Jaki najlepszy?

Jak odnowić meble łazienkowe?

Gruntowanie powierzchni pod malowanie - jak wykonać? Co gruntujemy?